Details

Octant, Jan van Wijk Amsterdam, 1760-1770

V09203

Hadley, John (Ontwerper)‎, Wijk, Jan van; Amsterdam (Maker)‎

1760 - 1770

"Gemaakt door Jan van Wijk Amsteldam"

Hoogte: 63 cm
Breedte: 52 cm
Diepte: 9 cm

Met een octant kon een zeeman meten hoe hoog de zon of een ster boven de horizon stond. Met behulp van een tijdmeter kon hij aan de hand hiervan zijn positie op zee bepalen.De alhidade met de index spiegel is draaibaar over het houten frame, waarop de vizieren en de halfdoorlatende kimspiegels zijn bevestigd. De zeeman keek naar de horizon door het vizier en het doorzichtige deel van de kimspiegel. Dan schoof hij de alhidade zi, dat het zonnebeeld, gezien door de kimspiegel A en de indexspiegel, precies op de horizon lag. Hij las vervolgens de gemeten hoogte af op de in graden verdeelde boog. Dankzij de constructie met twee spiegels werd de gemeten hoek in feite doormidden gesneden. Om 90 graden te bereiken, hoeft de gradenboog daarom maar een achtste deel (octans in het Latijn) van een cirkel te omvatten.De noniusverdeling op de alhidade (zie daarover de tekst over de Hollandse cirkel) maakte het mogelijk de gemeten hoogte dot op één boogminuut, of nog nauwkeuriger, af te lezen.

(T5685,269) Museum Boerhaave Souvenir deel 2, pag. 44-47.

02.1 Zeevaartkunde (onderwerp)
Amsterdam; the Netherlands (geografie)

expositie Rijksmuseum Boerhaave