Achromatische zaktelescoop in koker, Jan van Deijl en Zoon Amsterdam, 1765-1775

V08882

Achromatische zakkijker

Deijl & Zoon, Jan van; Amsterdam (Maker)‎, Deijl & Zoon, Jan van; Amsterdam (Ontwerper)‎, Deijl, Harmanus van; Amsterdam (Maker)‎, Deijl, Jan van (Maker)‎

1765 - 1775

Bij het objectief: Jan van Deyl en Zoon inv. et fec. Amsterdam

Kijkerbuis (15.5-24 cm lang, 19-33 mm doorsnee) in drie segmenten van messing. Achromatisch objectief (21 mm doorsnee) met afsluitdop. Samengesteld oculair met twee veldlenzen. Opbergkoker (17 cm lang, 4.5 cm doorsnee) van zwart leer met groene pluche bekleed.De oude kaart geeft een gedetailleerde beschrijving.

Breedte: 15.5 cm
Diepte: 3.6 cm

Achromatische zakkijker van Van Deijl

Jan van Deijl (1715-1801) had zich op jeugdige leeftijd als instrumentmaker in Amsterdam gevestigd. Zijn zoon Harmanus (1738-1809) voegde zich later bij hem in de zaak. Mede dankzij de aanwezigheid van de haven vonden vooral hun uitstekende verrekijkers gretig aftrek. Al in 1762 slaagden vader en zoon erin de eerste achromatische verrekijker te fabriceren. Op basis van hun ervaringen met de verrekijker wisten ze vervolgens ook een achromatische microscoop te maken. Dat het ontwerp vervolgens decennialang lang op de plank bleef liggen, kwam doordat de bloeiende handel in verrekijkers al hun aandacht in beslag nam. Pas in 1807, toen de Amsterdamse haven in een grote malaise verkeerde, wendde Harmanus zich weer tot de microscoop.

E. Engberts, Descriptive Catalogue of Telescopes in the Rijksmuseum voor de Geschiedenis der Natuurwetenschappen (National Museum of the History of Science), Leiden (Netherlands) (Museum Boerhaave Leiden, 1970, mededeling nr. 138), pp. 54-55.
(BOERH H 17716) Huib J. Zuidervaart, Telescopes from Leiden Observatory and other collections 1656-1859, a descriptive catalogue, 2007, p 68

03.06.4 Kijker (onderwerp)
Amsterdam; the Netherlands (geografie)

depot